آموزشی یادگیری نویسندگی خلاق

[-pariya-]

آن نود درصد را می‌شود یاد گرفت و آموزش داد. دستاوردهای ادبی را مورد مطالعه قرار داد و به جمع‌بندی رسید. کتاب درسی درست کرد. ولی مسأله سر آن ده درصد است، که سهم فرد است. فردیت و تجربیات انسان تعیین‌کننده آن است. اینجاست که خلاقیت را از نوشتن جدا نمی‌کنیم.

 

[-pariya-]

اما چگونه می‌شود این تکنیک‌ها را به‌طور خلاق آموزش داد؟ هر کسی که می‌نویسد باید خودش، رابطه‌اش را با تکنیک‌ها روشن کند. ببیند که چه تکنیک‌هایی برایش راهبردی است.

 

[-pariya-]

تکنیکی که خیلی در ایران در مورد آن صحبت می‌شود، تکنیک سیال ذهن یا مونولوگ درونی است. این با جیمز جویس بیشتر مشهور شده. اما این به این معنا نبوده که نویسندگان بعدی حتما باید به عنوان یک تکنیک برتر از آن استفاده کنند.

 

[-pariya-]

جویس یک کارهایی را می‌خواست انجام دهد و نیاز به این تکنیک داشت و در جریان کارش آن را پرورش داد. نویسندگان دیگر هم با این تکنیک آشنایی داشتند اما زیاد به کارشان نمی‌آمد. تجربه‌شان چیز دیگری می‌طلبید.
آنچه که در آموزش نویسندگی خلاق مهم است راهنمایی کردن نویسنده تازه‌کار به این است که خودش را در جریان نوشتن پیدا کند.

 

[-pariya-]

ببیند که چه تکنیک‌هایی به انتقال تجربه فرد کمک می‌کند. وگرنه می‌شود از طریق کتاب‌ها و یا یک برنامه رادیویی تکنیک را به مخاطب منتقل کرد. چرا که این تکنیک‌ها نامحدود نیستند. اما چون انسان‌ها وارد این عرصه می‌شوند، این شگردها چهره‌های نامحدودی به خود می‌گیرند. چون قرار است از طریق تجربه فردی به اجرا در بیاید

 

[-pariya-]

مسأله زمان در ادبیات قرن بیستم یک مسأله مرکزی است. جویس یک جوری با آن برخورد می‌کند. ویرجینیا وولف به شکلی دیگر، مارکز هم با همین مسأله درگیر است و شناور در اقیانوس زمان. لیکن لزوماً از تکنیک‌های زمان آن‌ها بهره‌مند نمی‌شود، بلکه با توجه به محیطی که زندگی می‌کند. تجربه فردی‌اش آن را پیدا می‌کند.

 

[-pariya-]

این مفهوم همواره از طریق معلمان و مولفان این گرایش تأکید شده که مدرس در واقع حکم یک راهنماست. باید راهنمایی کند تا نویسنده تازه‌کار تجربه خود را پیدا کند. متوجه خودش و تجربیات خودش بشود و ببیند که یک تکنیک را چگونه به کار ببندد یا متوجه شود که نیاز به تکنیک خاصی دارد. آن‌جا هست که نیاز به خلاقیت تعریف می‌شود.

 

[-pariya-]

خلاقیت در این عرصه مطرح می‌شود. اینکه خلاقیتی که در وجود هر انسانی نهفته است را چگونه باید بیدار کرد و چطور بستر و زمینه برای اجرای آن ایجاد کرد؟

 

[-pariya-]

اما آیا نهایتاً این روش به ایجاد و آفرینش نویسندگان بزرگی می‌انجامد یا نه؟ نمی‌شود مهندس روح انسان‌ها شد؛ اما می‌شود که انسان‌ها را راهنمایی کرد و به آن‌ها راه نشان داد تا خودشان راهشان را پیدا کنند.

 

[-pariya-]

طبیعتاً نویسندگانی خاصه در آمریکا که بسیار مطرح شدند، دوره‌های آموزشی نویسندگی خلاق را دیدند. اما در ایران قضیه به گونه‌ای دیگر مطرح شده است.