مجموعه اشعار جامی

[MHP]

سیمین ذقنا سنگدلا لاله عذارا
خوش کن به نگاهی دل غم پرور ما را


این قالب فرسوده گر از کوی تو دور است
القلب علی بابک لیلا و نهارا


آزرده مبادا که شود آن تن نازک
از بهر خدا چست مکن بند قبا را


من چون گذرم از سر کوی تو کز آنجا
یارای گذشتن نبود باد صبا را


خوش آنکه ز می مسـ*ـت شوی بی خبر افتی
پنهان ز تو من بوسه زنم آن کف پا را


گر هست چو مجمر نفسم گرم عجب نیست
اذ حبک قد اوقد فی قلبی نارا


جامی نکند جز هوس بزم تو لیکن
در حضرت سلطان که دهد بار گدا را​

 

[MHP]

خدای خیر دهاد آن جوان رعنا را
که وارهانید به پیرانه سر ز ما ما را


کرشمه های غزالان مسـ*ـت می بخشد
فراغت از دو جهان عاشقان شیدا را


چه سود پند کسان چون نمی برد ز دلم
هوای قد دلارای و روی زیبا را


شرار سی*ن*ه مجنون ز آتش لیلی
کباب ساخته همه آهوان صحرا را


سجود خاک درت بردنم تمنا بود
به خاک می برم امروز این تمنا را


به دیده سوی تو آیم که از سر پاکان
به رهگذار تو جا نیست بر زمین پا را


هلاک جامی دلخسته خواست آن کآراست
به شکل و شیوه سواران سرو بالا را​

 

[MHP]

زلف تو بر مه پریشان کرده مشک ناب را
شاخ شاخ افکنده بر گل سنبل سیراب را


از در مسجد درآ با آن دو ابروی و ببین
پشت سوی قبله رو در روی خود محراب را


پسته را تا زان دهان و لب رساند دل به کام
دل به تنگ آمد ازین معنی اولوالالباب را


باد شبها خاک پایت زیر سر خوابم حرام
گر ندانم دولت بیدار خود این خواب را


نیست از قتل محبان غمزه ات هرگز ملول
کی ملالت خیزد از خون ریختن قصاب را


در نمی آید دلم را راحتی از هیچ باب
بر وی از پیکان دری بگشای فتح الباب را


نیست دلکشتر سرودی جامی از نظم خوشت
وقت خوش می کن بدین دلکش سرود احباب را​

 

[MHP]

من نه تنها خواهم این خوبان شهرآشوب را
کیست در شهر آن که خواهان نیست روی خوب را


دیر می جنبد بشیر ای باد بر کنعان گذر
مژده پیراهن یوسف ببر یعقوب را


دل نهادم بر جفا تا دیدم آن قد بلند
بر درخت آن به که بیند مرد عاقل چوب را


گو مکن درد دل من کاتب اندر نامه درج
طاقت این بار نبود حامل مکتوب را


چون صف دلها شکستی زین مکن رخش جفا
شرط نبود رفتن از پی لشکر مغلوب را


خواب ناید چشم تر را بی تو شبها اغلبی
گر چه باشد خواب غالب مردم مرطوب را


دی به خاک پاش با صد ذوق می سودم مژه
گفت جامی گرد شد آهسته زن جاروب را​

 

[MHP]

شد خاک قدم طوبی آن سرو سهی قد را
مااعظمه شانا ما ارفعه قدرا


ای پیکر روحانی از زلف بنه دامی
در قید تعلق کش ارواح مجرد را


من نقش خطت بستم روزی که قلم با خود
می زد رقم هستی این لوح زبرجد را


مپسند ز قتل من آزار بر آن ساعد
یک تیغ زن از غمزه خون ریز چو من صد را


من زنده و تو خیزی خون دگران ریزی
هر لحظه ازین غصه خواهم بکشم خود را


دردت ز ازل آید تا روز ابد پاید
چون شکر گذارد ک.س این دولت سرمد را


در وصف خطت نو کرد آیین سخن جامی
ذوقی دگر است آری اشعار مجدد را

​

 

[MHP]

پیر ما بگذاشت آخر شیوه زهاد را
ساخت فرش میکده سجاده ارشاد را


خورده ام پیش از نماز صبح می بهر خدا
ای امام امروز با مطرب گذار اوراد را


چنگ استادی ست درس عشق گو مطرب کجاست
تا زمانی بر سر درس آرد این استاد را


صوفی دریوزه گر از بزم جمع دجله کش
گر رود غم نیست یک زنبیل کم بغداد را


اعتماد مفلس میخانه بر فیض خم است
نیست زادی چون توکل حاجی بی زاد را


از دم نی گرم کی گردد دل سخت فقیه
گر چه سازد فی المثل نرم این فسون پولاد را


جامیا خشت از سر خم گیر و گل از لای می
گر عمارت خواهی این دیر خراب آباد را

​

 

[MHP]

عشق باید کز دو عالم فرد سازد مرد را
درد این معنی نباشد مردم بی درد را


وعده غم می دهد یار و نداند این قدر
کین نوید عشق باشد جان غم پرورد را


هر کجا گردد ز رویش حسن را هنگامه گرم
گرد گشتن کی رسد خورشید عالم گرد را


بی خود افتادم چو خوردم شربت هجران بلی
جز چنان خوابی کجا لایق بود این خورد را


گر چه گشتم خاک راه او بحمدالله که باد
از سر راهش سوی دیگر نبرد این گرد را


لاله نیمی سرخ و نیمی زرد روید از گلم
چون برم در خاک اشک سرخ و رنگ زرد را


برد جامی را به کویش سیل اشک اما چه قدر
در چنان بستانی این خاشاک آب آورد را​

 

[MHP]

یارب انصافی بده آن شیخ دعوی دار را
تا به خواری ننگرد رندان دردی خوار را


شرع را آزار اهل دل تصور کرده است
زان گرفته پیشه خود شیوه آزار را


طبع بر گنج حقیقت قفل و شرع آمد کلید
تا دهد زان گنج بیرون گوهر اسرار را


هر که جنباند کلید شرع را بر وفق طبع
طبع نگشاید به رویش جز در ادبار را


منکر اهل طریقت را ز عرفان بهره نیست
نیست جز جهل جبلی موجب انکار را


سر وحدت منطق الطیر است جامی لب ببند
جز سلمیانی نشاید فهم این گفتار را


بوی عشق از گفته عطار عالم را گرفت
خواجه مزکوم است ازان منکر بود عطار را​

 

[MHP]

چند بوسم دست و پا پیک دیار یار را
فرخ آن ساعت که یابم دولت دیدار را


یار اگر طعن فرامش کاریم زد باک نیست
زانکه با یادش فرامش کرده ام اغیار را


خواندمی طومار غم بی او ولی چون شد مرا
نامه اش تعویذ جان طی کردم آن طومار را


دیده ام آزار ازان رخ دور می خواهم دلم
تا دهد بیرون به شرح دوری آن آزار را


لیک نازک باشد آن خاطر ندانم چون کنم
درج در گفتار کم درد دل بسیار را


بنده جامی و دعای او که برناید ز دست
خدمتی زین به دعاگویان خدمتکار را


چون مراد نامرادان آمد آن همواره باد
بر مراد او مدار این گنبد دوار را​

 

[MHP]

کیست کز عشاق پیغامی رساند یار را
وز فراموشان دهد یاد آن فرامش کار را


شد دلم آزرده زخم غم هجران کجاست
مرهم وصلی که از دل چیند آن آزار را


ز اشک خونین سرخرویی هاست پیش مردمم
حق گزاری چون کنم این دیده خونبار را


خون ازان گریم ز هجر او که در خون غرقه به
دیده کو لایق نباشد دولت دیدار را


پار گفت آن مه برایم با تو خوش سال دگر
شد چنان امسال کاندر خواب جویم پار را


بهر خود نام سگ آن در نخواهم عاریت
چون پسندم بر شعار دولتش این عار را


سر به بالین جدایی دید جامی را طبیب
گفت جز مردن علاجی نیست این بیمار را​