نقد و بررسی بازی‌ها روزی روزگاری: یک روز بد | نقد و بررسی بازی Batman: Arkham Asylum (نسخه نسل هشتم)

[ممد صنوبر]

Line Launcher
طناب جابجایی افقی وسیله ای است که می توان استفاده های متعددی از آن کرد. البته عمده ی کاربرد های آن به جابجایی محدود می شود. معمولا در فواصلی که بتمن نمی تواند به صورت معمولی از آن ها عبور کند این وسیله به کمک می آید. مثلا اگر پرتگاهی بزرگ و طولانی بر سر راه باشد بتمن می تواند با استفاده از این گجت از آن عبور کرده و به آن سو برسد. نکته ی جالب آنجاست که او می تواند با بالا گرفتن پا هایش هر دشمنی را که بر سر راهش قرار بگیرد با لگدی آبدار به آن سو پرتاب کند. با این وسیله می توانید به جا ها و اماکنی برسید که پیشتر نمی توانستید. بسیاری از چالش های ریدلر و موارد غیر قابل دسترسی بازی با این وسیله به محدوده ی دسترستان وارد می شوند. حتی با فکر کردن و به کار بردن اندکی خلاقیت می توانید کار های جالبی نیز با این وسیله انجام دهید.

 

[ممد صنوبر]

Sonic Batrang
یکی از بهترن گجت های بتمن است و با آمدن هر نسخه از بازی های بتمن از ابتدا در آپگرید ها خیلی به دنبال آن می گردیم. این وسیله نوعی بترنگ مخصوص است که می توانید آن را به هر مکانی که دلتان خواست پرتاب کنید. این بترنگ همانند دیگر بترنگ ها به محض برخورد نمی شکند و این قابلیت را دارد که به سطوح مختلف بچسبد. پس از قرار گیری در مکان مناسب این وسیله نوعی موج صوتی از خود تولید می کند. موجی که در سر تا سر کحیط بازی می چرخد و به محض برخورد با پرده ی گوش اولین دشمن توجه او را جلب خواهد کرد. این ابزار کمک شایانی به شما خواهد کرد. در مراحل مخفی کاری بازی بار ها پیش می آید که با خودتان می گویید: “ای کاش می شد فلان دشمن را برای مدتی از اینجا دور کرد.” یا مثلا “کاش می توانستم این دو نفر را از کنار هم جدا کنم.” سونیک بترنگ انتخابی عالی برای این کار ها است. با جلب نظر کردن و کشاندن یکی از دشمنان به منطقه ای که مد نظر شما است می توانید آن بیچاره ی نگون بخت را در گوشه ای خفت کنید و کارش را بسازید. بدون این که هیچ یک ا دوستانش بفهمند چه بلایی بر سرش آمده. خوبی این نوع بترنگ (و شاید هم به نوعی بدی آن) این است که صرفا یک نفر از خلافکاران (یعنی کسی که اول از همه صدای آن به گوشش خورده) به سوراغ آن خواهد آمد. و بقیه دیگر هیچ کاری با آن نخواهند داشت. مسئله اینجاست که وقتی فقط یک نفر به سراغ بترنگ می اید شما می توانید از تنها بودن آن شخص استفده کنید و در تنهایی کار طرف را بسازید. اما اگر دست جمعی به سمت آن می آمدند دیگر نمی شد این گونه کار کرد. البته بدی این ویژگی نیز آن است که پس از این که کار اولین نگهبان را ساختید دیگر کسی بترنگ شما و امواجش را به کتفش هم نمی گیرد. به همین خاطر باید در استفاده از آن احتیاط کنید. این وسیله همچنین بر خلاف اکثر گجت های بتمن در این بازی دارای یک Cooldown نسبتا طولانی است و اگر در به کار گیری آن اشتباه کنید و یا به موقع نجنبید و کسی که به سراغ آن آمده پای مبارکش را رویش گذاشته و بی رحمانه نابودش کند باید مدتی زیادی را منتظر بمانید تا دستگاهتان شارژ شود. بالاخره چیز های گرانبها همیشه “کم” اند! این وسیله یک قابلیت باحال دیگر هم دارد و آن این است که می توانید با خرید یک آپگرید توانایی انفجار را نیز به آن اضافه کنید. به شکلی که پس از مراجعه ی نگهبان به محل تولید صدا می توانید با فشردن دکمه ای بترنگ را در جا منفجر کرده و استاد عزیز را به درک واصل کنید. البته باید حواستان باشد که در صورت انجام این کار دیگر تا پایان آن ماموریت توانایی استفاده از این گجت را ندارید. دیگر حتی کول داونی هم در کار نخواهد بود.

 

[ممد صنوبر]

Remote Control Batrang
بترنگ های معمولی ای که بتمن به سوی دشمنان پرتاب می کند در مسیر مشخصی اندکی «کات» بر می دارند و سپس به هدف می خورند. فقط و فقط هم هدف هایی را می زنند که در مسیر مستقیم از محل پرتاب قابل رویت باشند. اما به لطف این گجت این مرز شکسته شده و می توانید از هر جایی که باشید دشمنان را مورد هدف بترنگ هایتان قرار دهید. با پرتاب این وسیله می توانید از راه دور بترنگ ها را کنترل و هدایت کنید و درست در جایی فرودشان بیاورید که مایلید. این وسیله گرچه حالتی تشریفاتی دارد اما گاه در گیم پلی نیز کاربرد هایی دارد که کارتان را بسیار راحت تر می کنند. دیگر نکته درباره آن ها این است که آن ها نیز همانند سونیک بترنگ دارای کول داون هستند اما زمان پر شدن آن بسیار کمتر از سونیک بترنگ است. مورد جالب دیگر (که البته ربطی هم به جریان گیم پلی ندارد اما چون خیلی جالب است ما ذکرش می کنیم!) این است که وقتی این بترنگ ها را پرتاب کنید و طوری هدایتشان کنید که باز گردند و به خود بتمن اصابت کنند بتمن در حرکتی غافلگیر کننده با دستش آن را گرفته و درون جیبش قرار می دهد! آری چنین حرکتی شاید امروزه چندان جذابیتی نداشته باشد اما در سال ۲۰۰۹ دیدن چنین توجهی به جزئیات باعث می شد همگی مان ذوق مرگ شویم.

 

[ممد صنوبر]

Detective Mode
این مورد جزو گجت های بتمن نیست اما به خاطر اهمیت فراوانش باید در این بخش از آن یاد کنیم. دتکتیو مود یا مود کارآگاهی به بتمن اجازه می دهد چیز هایی را ببیند که مردم عادی با چشم سر از دیدن آن ها عاجز اند. این دید ویژه یکی از همان وجه های کار آگاهی بتمن است و در حل بسیاری از معما هایی که پلیس قادر به حلش نیست او را یاری می رساند. نخستین کاربرد آن در اسکن کردن محیط است. بتمن می تواند با دتکتیو مود محیط را به طور کامل اسکن کند و با هر فیلتری که خواست به دنبال موارد مورد نظر خود بگردد. برای مثال اگر او به دنبال اثر انگشت شخص خاصی باشد می تواند با اعمال فیلتری خاص، به دنبال اثر انگشت مورد نظر خود برود. این ویژگی درباره مواد و اجسام و اجناس مختلف نیز صدق می کند. کاربرد دیگر آن است است که بتمن می تواند استخوان های بدن انسان ها را از طریق آن مشاهده کند و همچنین درباره ی آن ها و سایر پدیده های موجود در بازی اطلاعاتی مشخص را کسب کند. این حالت در واقع همه ی آبجکت هایی را که به نوعی در گیم پلی سهیم اند و می توانید با آن ها تعمل داشته باشید را هایلایت می کند تا هر زمان که گیج شدید سریعا با مراجعه به DM مشکل خود را رفع کرده و راه درست را پیدا کنید.
توانایی دیدن استخوان ها از پشت دیوار ها به شدت در مراحل مخفی کاری بازی به درد می خورند. زمانی که شما بدانید د حال حاضر کسی در پشت این دیوار حضور دارد یا نه بدون شک برای از پای در آوردن دشمنان عملکرد بسیار بهتری خواهید داشت.

 

[ممد صنوبر]

مهمترین مشکل بازی نیز همین است! کاربرد بیش از حد این ابزار چند نوع ضرر مختلف برای بازی داشته است. نخست این که با رنگ بندی خاص این حالت و نیاز به بودن بیش از حد در دتکتیو مود، طراحی های هنری بازی و رنگ بندی ای که طراحان هنری روز ها با خون دل آن ها را طرح زده اند و نگار گری کرده اند رسما به فنا می رود. وقتی دائما دیدتان سه رنگ سیاه و سفید و آبی را شامل شود دیگر نمی توانید از طراحی هنری بازی لذت ببرید. مشکل دیگر این مورد آنجاست که ممکن است این طرز رنگ بندی در دراز مدت چشم برخی از بازیبازان را دیوانه کند. همچون خود بنده که پس از چند دقیقه تماشای بازی در حالت دتکتیو مود باید از پلی مانیتور بلند شوم و ساعت ها از چشمم عذر خواهی کنم. به هر صورت دتکتیو مود در این بازی ابزاری عالی و به درد بخور است اما ای کاش چاره ای برای آن اندیشیده می شد که تا این حد روی اعصاب نباشد. (البته در بازی های بعدی این سری این مشکل از ریشه حل شده و با تغییرات گسترده ای که این سیستم به خود دید دیگر از چشم درد و فنا شدن زیبایی های گرافیکی خبری نیست.)

 

[ممد صنوبر]

دومین حماسه
و اما می رسیم به یکی مهمترین دستاورد هایی که راک استدی در بازی های بتمن داشت. سیستم مبارزات بازی های سری آرکهم به جرئت بهترین سیتم مبارزات هک و اسلش تن به تن و با دست های خالی هستند که تا کنون هیچ سیستمی به روانی و واقع گرایی آن خلق و پیاده سازی نشده. بازی های بسیار زیادی در آرزوی داشتن مبارزاتی در حد و اندازه ی Arkham Asylum سر به بالین شکست گذاشتند. سری اسپایدرمن پس از موفقیت های این بازی همه ی هست و نیستش را داد و تا توانست از بازی های شوالیه ی سیاه نقلید کرد و البته همان دوزار شرافتی هم که برای اسپایدی باقی مانده بود را طی دو الی سه بازی کاملا به باد داد. یکی از تقلید های نافرجامی که توسط سازندگان بازی های اسپایدی انجام شده تقلید از مبارزات بتمن بود. و چون آن ها بهیچ وجه زیر ساخت های مناسب را نداشتند و خیال کردند به همین راحتی و خوشمزگی می توان مبارزاتی در این سطح داشت دست به تقلیدی یازیدند که هنوز هم که هنوز است خودشان نمی توانند درست بازی شان را بازی کنند. بهیچ وجه کم نیستند عناوینی که در راه تقلید از مبارزات بتمن به ورطه ی نابودی کشیده شدند. Sleeping Dogs هم از آن عناوینی بود که در این زمینه اعا هایی کرد و گمان کرد می تواند ورژنی پیشرفته تر از سیستم مبارزات Arkham City را درون خود داشته باشد. اما آن ها نیز به محض این که وارد روند ساخت شدند فهمیدند این کار خیلی خیلی سخت تر از این حرف ها است. پس از آن Remember Me در این راه قدم برداشت و ناکام ماند. بعد از آن نیز عناوین بسیار زیادی شانس خود را امتحان کردند و بلا استثنا همگی به طرز فجیعی شکست خوردند. عجیب بود که این سیستم طوری طراحی و پیاده سازی شده بود که در هیچ بازی دیگری به جز بازی های سری آرکهم نمی توانستیم در اثر دیگری آن حس عالی را تجربه کنیم. فقط و فقط یک بازی توانست به استاندارد های Arkham Asylum نزدیک شود و آن بازی Middle Earth: Shadow of Mordor بود. اما با انتشار Arkham City و سپس Arkham Knight و بوجود آمدن پیشرفت های نجومی در این سیستم دیگر به سر کسی نمی زند بازی اش را با این سری مقایسه کند. حال بد نیست ببینیم این سیستم دقیقا چگونه طراحی شده که تا این حد از آن تعریف می کنیم.

 

[ممد صنوبر]

بگذارید ابتدا به بخش فنی بپردازیم. منطق مبارزات بتمن بر پایه ی حمله و بدل طراحی شده. شما دو دکمه را در اختیار خود دارید. یکی دکمه ی حمله و دیگری دکمه ی دفاع. (البته کاید های جهت نما نیز نقش موثری در مبارزات دارند اما کلیت کار هماین دو موردی است که عرض کردیم.) با فشردن کلید حمله بتمن به سمت دشمنی که مد نظر شما باشد حمله می برد. این حملات بر اساس تعداد بسیار زیادی Combo Chain طراحی شده اند. به طوری که هر بار که این زنجیره را از سر میگیرید با کمبو های مختلفی روبرو خواهید شد. برای بازی کمبو چین های پر تعدادی طراحی شده. از مواردی که برای حملات مستقیم و رو به جلو به کار می آیند تا تعدادی که برای ضربه زدن به کناره ها و یا حتی پشت سر بتمن طراحی شده اند. همه ی این کمبو ها با هماهنگی بی نظیری یکی پس از دیگری اجرا می شوند و عجیب است که حتی در یک مورد هم نمی توانید در اجرای آن ها باگ انیمیشنی یا فیزیکی پیدا کنید. تمامی انیمیشن هایی که توسط بتمن اجرا می شوند به سادگی و زیبایی به یکدیگر متصل می شوند و انگار نه انگار یک بازی ویدئویی در جریان است. انگار واقعا یک مبارز واقعی در حال کتک زدن خلافکاران است و شما صرفا ویدئو را تماشا می کنید. همه ی این موارد زمانی بیشتر حیرت انگیز می شوند که شما از بدل استفاده می کنید. در صورتی که یکی از دشمنان قصد حمله به شما را داشته باشد (در درجه های سختی آسان و متوسط) علامتی آبی رنگ بر بالای سر او ظاهر می شو که به شما هشدار می دهد حمله ای قریب الوقوع از سوی این دشمن در راه است. شما با فشردن کلید مربوط به دفاع با اجرای انیمیشینی خاص آن ضربه را دفع می کنید. سپس می توانید با اجرای کمبو های حمله آن ضربه را تلافی کنید و حریف را نقش بر زمین نمایید. عجیب است که باز هم با وجود بدل های پیاپی و تعداد دفعات زیادی که زنجیره ی کمبو ها به هم میریزد و شما ناچارید از خود دفاع کنید، باز هم هیچ گونه خللی در روند روان مبارزات و در انیمیشن های واقع گرایانه ی آن پیش نمی آید.

 

[ممد صنوبر]

جدای از طراحی عالی این موارد هوش مصنوعی دشمنان نیز سهم گسترده ای در این سیستم عالی دارد. دشمنان در بازی همگی از نوعی شعور مصنوعی خاص بهره مند اند که باعث می شود روند مبارزات بسیار بهتر و روان تر دنبال شوند. آن ها همیشه فاصله ی مناسب خود را از بتمن حفظ می کنند. و فقط زمانی جلو می آیند که بخواهند کار خاصی انجام دهند. همچنین آن ها از نوعی AI دست جمعی نیز بهره می برند که معلوم می کند کدام یک از آن ها باید ضربه را وارد کند و در حالی که او ضربه می زند بقیه باید چه کار کنند. این سیستم همانند بازی هایی مثل ویچر نیست که تا مشغول دفاع ضربه ی یکی از دشمنان هستید، دیگری مثل چهارپا بیاید و ضربه اش را ول کند توی صورتتان. هوش دست جمعی دشمنان موردی است که به مبارزات بازی کمک شایانی می کند. مبارزات بازی به همین جا ختم نمی شوند و به مروز و با پیشرفت مراحل کامل تر و کامل تر می شوند. نخستین قدم استفاده از گجت های بتمن در مبارزه ها است که می توانید در این بازی از دو عدد از آن ها بهره بگیرید. دومین مورد بر می گردد به آپگرید های بازی. با آپگرید کردن شوالیه ی سیاه می توانید روش هایی جدید برای مبارزه کردن با دشمنان پیدا کنید. قابلیت های جدید بتمن مبارزات را پیچیده تر می کنند و به آن ها عمق می بخشند. مورد بعدی اضافه شدن دشمنان جدید و وسایل کشتار جدید است. دشمنان شما علاوه بر دستان خالی مجهز اند تا از انوع و اقسام سلاح ها و اسلحه های مختلف استفاده کنند. با پیشرفت مراحل آن ها از موارد جدیدی استفاده می کنند که در گیم پلی تغییراتی گسترده ایجاد می کند.

 

[ممد صنوبر]

جدای از بحث هایی که به بخش فنی مربوط می شود باید با مواردی نیز اشاره کنم که سازندگان با قرار دادنشان باعث شده اند شما واقعا حس کنید در حال انجام یک مبارزه ی خشن و شکننده هستید. حسی که از زدن هر ضربه به دشمنان دریافت می کنید به قدری عالی و بی نظیر است که هیچ گاه از تجربه اش سیر نمی شوید. به لطف انیمیماتور های حرفه ای بازی و انیمیشن های بسیار طبیعی و خشونت آمیز ضربات بتمن، و صد البته صدا گذاری عالی ضربات هر یک از آن ها به معنی واقعی کلمه “حس” می شوند و انگار که واقعا با یک ضربه ی مشت یک خلافکار را به هوا پرتاب کرده اید. دیگر حرکت قال تحسین سازندگان اجرای نوعی Finisher است که لذت مبارزات را دو چندان می کند. البته این فینیشر حرکت چندان خاصی نیست و تغییری نیز در روند مبارزه ایجاد نمی کند اما با همه ی سادگی وجودش کمک زیادی به القای حس مورد نظر می کند. زمانی که یک دسته ی کامل از دشمنان را (فرقی ندارد چه تعداد باشند) از پای در می آورید در هنگام اجرای ضربه ی آخرتان به اخرین دشمن باقی مانده دوربین طی صحنه ای سینمایی آخرین حرکت بتمن را به شکلی ویژه نمایش می دهد و سپس بر روی دشمن بخت برگشته زوم می شود تا بازیبازان ببینند چطور ناله می کند و دست هایش را از درد بر روی سر و شکمش می گذارد! آری. همین چیز های کوچک است که گاه باعث می شود احساس انجام یک بازی تا این اندازه جادویی باشد.

 

[ممد صنوبر]

با انجام هر مبارزه، به پایان رساندن هر کوئست و یا از پای در آوردن هر دشمن بازی به شما مقداری امتیاز تجربه یا XP خواهد داد. این امتیازات همگی جمع می شوند و پس از رسیدن به مقداری مشخص برایتان یک امتیاز لول آپ به ارمغان خواهند آورد. لول آپ ها در Arkham Asylum هنوز به گستردگی و کمال Arkham Knight نرسیده اند اما می توان باز هم به خوبی رویشان حساب کرد و از کسب کردنشان لذت برد. لول آپ ها به دسته های مختلفی تقسیم می شوند. دسته ای خاص بر روی مبارزات بازی تاثیر گذار اند. دسته ای دیگر بر روی مخفی کاری. برای تجهیزات و وسایل بتمن و همچنین میزان سلامتی او نیز دسته های جدا گانه ای داریم. هر یک از این آپگرید ها در جای خود مفید است و به کار بازیباز می آید. درست است که همگی در نگاه اول ساده بنظر می رسند اما وجود همین آپگرید های بنظر ساده جریان گیم پلی را چنان تغییر می دهد که در پایان بازی بتمنی که لول آپ شده و قدرت های مختلف را دریاف کرده با بتمنی که در اول قابل بازی بود قابل مقایسه نیست.