آموزشی نکته‌ های نویسندگی

[Mahi.otred]

من از کلاس هشتم گرایش پیدا کردم به خواندن ادبیات کلاسیک و نثر. به‌خصوص متوجه نثر عرفانی شدم. می‌خواندم و لذت می‌بردم، حتی اگر معنایش برایم دریافتنی نبود یا اگر درمی‌یافتم و موافق نبودم. مثلاً تذکره‌الاولیاء می‌خواندم یا اسرارالتوحید. از نفس این نوع حرف زدن از موسیقی کلام و حسی که در آن بود، که هنوز هم هست. موقع چیز نوشتن این حس شدیدتر است. حس می‌شود، مثل جسم، تیله، مثل حالتِ… مثل سنگریزه یا موم است زیر انگشت‌هایم شبیه کار مجسمه‌ساز است. یعنی کلمه را من باید لمس کنم تا ببینم این همان است که معنی را می‌رساند یا نه. و لمس می‌کنم کلمه را.

 

[Mahi.otred]

بزرگ‌ترین چیزی که آدمیزاد بهش رسیده خیال می‌کنم زبان است، بزرگترین دستاورد آدمی. ارسطو هم تعریفی که از آدم می‌کند این است که انسان حیوان ناطق است، می‌تواند حرف بزند.

گمان می‌کنم اجتماعی که در حال انحطاط و فروریختن باشد زبانش هم فرو می‌ریزد. مگر آنکه آن انحطاط موقتی و زبانْ زبانِ کهنِ مایه‌داری باشد، بتواند مقاومت کند. دوره‌هایی که از نظر فکری فقیر است زبان هم فقیر می‌شود.

نقل از کتاب «کارنامۀ ناتمام»، گفت‌وگوی بلند علی بنوعزیزی با شاهرخ مسکوب، نشر نیلوفر

 

[Mahi.otred]

بهمن فرسی

«این ضرب‌المثل که می‌گوید اگر پنج انگشتت را آغشته به عسل کنی و بگذاری توی دهانش، باز هم دستت را گاز می‌گیرد و می‌گوید تلخ بود، پر و پایه و صحت و اصالت و منطق دارد؟
اولاً چه کسی به آدم گفته یا از آدم خواسته که پنج انگشتش را عسلی کند و بگذارد دهان ک.س دیگر؟

 

[Mahi.otred]

ک.س دیگر خودش انگشت دارد. اگر میل داشت، از هر جا که باشد عسل‌اش را گیر می‌آورد، و با انگشت یا هر ابزار دیگر که بخواهد آن‌را نوش‌جان می‌کند.
ثانیاً آقاجان وقتی تو پنج تا انگشت بکنی توی دهان کسی، گیرم آغشته به عسل یا حنظل، خب آن بابای پنج انگشت در دهان فروشدۀ نفس بند آمده، معلوم است که دست تو را به دندان می‌گزد.

 

[Mahi.otred]

عزیز من، جان من، عسل می‌خواهی بچشانی، سر سوزن بچشان.
اگر بناست ثابت بشود، در پروندۀ کتبی یا شفاهی‌ات قید بشود که تو زهر به آدمیزاد نمی‌چشانی همین بس است.
اگر هم بناست آدمیزادۀ هلاهل از پستان دهر مکیده، با وجود چشیدن عسل از سر انگشت تو باز هم جوالدوز شکایتش سینۀ دهر را بخراشد که وای حنظل به من خوراندند پس باز هم برای صفت عسل‌خورانی حکمتی باقی نمی‌گذارد.

 

[Mahi.otred]

اگر باز هم مطلب روشن نیست، نسخه را این طوری بنویسم:
آهای برادر! خواهر! عزیز محترم نیکخواه! ای غریبه! ای دغل! ای دشمن! از فردا عسلت را برای خودت نگهدار تا کمتر از دست من بی‌‌چشم و رو زجر بکشی.»

-با شما نبودم

 

[Mahi.otred]

مهشید امیرشاهی

صادق هدایت

رضا براهنی

اکبر رادی

از «یک خرده بیوگرافی» نوشتۀ اکبر رادی:

آثار بد را معمولاً به دقت آثار خوب می‌خوانم و از هر دو به یک اندازه حال می‌کنم: آثار خوب را به‌خاطر کشف شگردهای مخفی و قدرت پنهان نویسنده (و روی این قدرت پنهان کمی مکث می‌کنم، که چون آشکار شود، دیگر قدرتی نیست؛ قدرت‌فروشی کاسبانۀ دکه‌داران است که گرسنۀ یک نگاه دهگذرانند) و آثار بد را با همان حوصله می‌خوانم به این علت که یاد بگیرم چگونه نباید نوشت.

 

[Mahi.otred]

گلی ترقی

قاسم هاشمی‌نژاد

حرف دیگری از قاسم هاشمی‌نژاد

جهان سیر تکاملی طی می‌کند. معلوم است که رمان‌نویسی پیشرفت داشته است. ذهن‌ها بازتر شده، دانش بشری پیشرفت کرده و _مهم‌تر از همه_ خانم‌ها فرصت نوشتن پیدا کرده‌اند، همچنان که به سبب خصیصۀ هورمونی و جنسیتی، زنان سلیس‌تر، راحت‌تر، روان‌تر و روشن‌تر از آقایان حرف می‌زنند (کافی است به مصاحبه‌های تلویزیونی دقت بکنید)، در نوشتن هم توقع می‌رود این روانی روایت در آن‎ها سبب موفقیتشان شود. رمان در آینده متکی به قلم زنانه خواهد بود و وقایع مستند.

 

[Mahi.otred]

ابوتراب خسروی

و حرف دیگری از ابوتراب خسروی:

شرح جزء و جزئیات است که داستان را به وجود می‌آورد و اهمیت جزء حاصل دوره مدرن است، شرح جزء و جزئیات است که مکانیسم وقوع واقعه را بازتاب می‌دهد و همین جزء و جزئیات است که زیر و بالای واقعه را بازتاب می‌دهد و مفاهمه با همین شرح جزئیات اتفاق می‌افتد. وقتی دیده شد که با هرز شدن یک واشر ناچیز یا یک مهره ناچیز، ممکن است یک چرخه عظیم صنعتی متوقف بشود، اهمیت جزئیات درک شد.

 

[Mahi.otred]

محمود دولت‌آبادی

یدالله رویایی

مصطفی رحیمی

نجف دریابندری