آموزشی ویژگی‌های داستان‌های «بومی ـ اقلیمی»

[Tara Motlagh]

# در داستان «بوف کور» از صادق هدایت، عناصری از اساطیر و افسانه‌های ایرانی به شکلی نمادین و پیچیده در خط داستانی حضور دارند. برای مثال، تصویر زن اثیری که در داستان ظاهر می‌شود، به نوعی نمادین از افسانه‌های کهن ایرانی است که نمایانگر نوعی پیوند میان دنیای مادی و دنیای معنوی است.

 

[Tara Motlagh]

## در «هزار و یک شب» بسیاری از داستان‌ها مانند «علاءالدین و چراغ جادو» یا «علی‌بابا و چهل دزد» به طور مستقیم از افسانه‌ها و حکایات قدیمی استفاده شده است. این داستان‌ها از ساختارهای افسانه‌ای، مانند سفرهای جادویی و شخصیت‌های فرابشری، برای ایجاد خط داستانی بهره برده‌اند.

 

[Tara Motlagh]

۲- خلق شخصیت‌هایی الهام‌گرفته از افسانه‌ها

الف) شخصیت‌های نمادین؛ به این شکل که نویسنده می‌تواند شخصیت‌هایی خلق کند که نماد یا نشانی از شخصیت‌های افسانه‌ای باشند. این شخصیت‌ها ممکن است ویژگی‌های فرابشری داشته باشند یا نماینده ارزش اخلاقی یا فرهنگی باشند.

 

[Tara Motlagh]

ب) استفاده از قهرمان و ضدقهرمان افسانه‌ای؛ به این صورت که اینها به عنوان پایه‌ای برای خلق شخصیت‌های جدید در داستان بومی می‌تواند ارتباط قوی‌تری با فرهنگ محلی ایجاد کند.

 

[Tara Motlagh]

# در داستان‌های شاهنامه فردوسی، بسیاری از شخصیت‌ها الهام‌گرفته از افسانه‌ها و اساطیر ایرانی هستند. رستم (قهرمان اصلی شاهنامه) نمونه‌ای بارز از یک شخصیت اساطیری است که با قدرت‌ها و ویژگی‌های فرابشری به تصویر کشیده شده است.

 

[Tara Motlagh]

## در رمان «آقای روباه شگفت‌انگیز» نوشته رولد دال، شخصیت‌های حیوانی که در مرکز داستان قرار دارند، ویژگی‌های انسانی و افسانه‌ای دارند. روباه‌ها در بسیاری از فرهنگ‌ها به عنوان موجوداتی حیله‌گر و زیرک شناخته می‌شوند، و نویسنده آن کتاب از این ویژگی‌ها برای خلق یک قهرمان محبوب استفاده کرده است.

 

[Tara Motlagh]

۳- استفاده از عناصر جادویی و ماورایی؛ به این صورت که نویسنده می‌تواند از عناصر جادویی یا ماورایی که در افسانه‌ها وجود دارد، برای خلق فضای داستان بومی استفاده کند. این جادوها می‌توانند بخشی از زندگی روزمره شخصیت‌ها باشند یا به عنوان چالشی برای آنها مطرح شوند. استفاده از قوانین جادویی یا عرفانی که در افسانه‌ها آمده است، می‌تواند به عمق و انسجام داستان بومی بیفزاید.

 

[Tara Motlagh]

# در داستان «سمک عیار»، عنصر جادویی و ماورایی به وفور دیده می‌شود. برای مثال، سمک از ابزارهای جادویی مانند نقاب‌های جادویی برای تغییر چهره و فریب دادن دشمنان استفاده می‌کند (این عناصر به نوعی ریشه در باورهای افسانه‌ای مردم ایران دارند).

 

[Tara Motlagh]

## در «هری پاتر» نوشته جی.کی. رولینگ، عناصر جادویی و ماورایی به هسته داستان تبدیل شده‌اند. جهان داستانی «هری پاتر» پر از جادوگران، طلسم‌ها، و موجودات افسانه‌ای است که همه از افسانه‌ها و باورهای قدیمی وام گرفته شده‌اند.

 

[Tara Motlagh]

۴- روایت افسانه در درون داستان

الف) بازگویی افسانه در داستان؛ به این صورت که شخصیت‌های داستان می‌توانند به عنوان بخشی از روایت خود، افسانه‌ها را تعریف کنند. این می‌تواند به عنوان ابزاری برای انتقال اطلاعات فرهنگی یا ایجاد تنش و تعلیق در داستان به کار رود.