آموزشی ویژگی‌های داستان‌های «بومی ـ اقلیمی»

[Tara Motlagh]

ج) «گرگ»: گرگ در باور اساطیری، همزاد انسان و نیای باستانی، از بدو آفرینش و همراه او در جهان پس از مرگ است. پرورش دهنده، هدایت کننده و راهنماست و توان بارورسازی، حمایت و محافظت دارد و در نقش توتم نیز ظاهر شده است. (نمونه‌اش «داستان گرگ» از هوشنگ گلشیری).

 

[Tara Motlagh]

همچنین اکثر داستانهای محمدرضا بایرامی، غفارزادگان، مرحوم امیرحسین فردی و دیگر نویسندگان استانهای آذربایجان شرقی و غربی، گرگ به عنوان تهدید و در عین حال نمادی از خطرات دنیای ناشناخته اسفاده شده است. در داستان‌های اروپایی مانند «شنل‌قرمزی»، گرگ نماد حیله‌گری و خطر است. در این داستان، نمادی از خطر برای یک دختر نوجوان استفاده شده است.

 

[Tara Motlagh]

د) «روباه» در بسیاری از داستانها به عنوان موجودی حیله‌گر استفاده می‌شود. در داستان‌های ژاپنی به عنوان موجودی حیله‌گر و در عین حال محافظ استفاده شده است. در این داستانها روباه به عنوان موجود جادویی ظاهر می‌شود که شخصیت‌های اصلی را به چالش می‌کشد.

 

[Tara Motlagh]

هـ) جانوران غول‌پیکر/ جانوران کوچک: در «سفرهای گالیور» از جاناتان سویفت نویسنده از جانوران غول‌پیکر و کوچک به عنوان نمادهای قدرت و ضعف استفاده می‌کند. این جانوران در بخش‌های مختلف داستان نقش مهمی در بیان تم‌های اجتماعی و سیاسی دارند.

 

[Tara Motlagh]

و) حشرات: در «مسخ» از کافکا گرگور سامسا به یک حشره عظیم تبدیل می‌شود. حشره در این داستان نمادی از انزوا، بیگانگی و هراس از اجتماع است.

 

[Tara Motlagh]

2- استفاده نمادین از گیاهان:

الف) «درخت سرو»: درخت سرو در فرهنگ ایرانی و مخصوصاً شاعران، نماد پایداری، سربلندی، سرزندگی و جاودانگی است. در آثار نویسندگانی مانند «صادق هدایت» این درخت به عنوان نمادی از مقاومت در برابر گذر زمان، مشکلات مرگ، ناپایداری و سرنوشت نمادی از گذشته و خاطراتی هستند که بر زندگی شخصیت اصلی سنگینی می‌کنند در داستان حضور دارند.

 

[Tara Motlagh]

ب) «گل سرخ»: گل سرخ در ادبیات فارسی نماد عشق و زیبایی است. از این نماد در اشعار شاعران کلاسیک به وفور استفاده شده و در داستان‌های کوتاه، این نماد می‌تواند به عنوان یک عنصر اصلی در روایت عاشقانه یا تأملات فلسفی به کار رود. «یک شاخه گل سرخ» از جمال میرصادقی، «قصه گل سرخ» از دوسنت اگزوپری و... از جمله این داستانهاست.

 

[Tara Motlagh]

ج) «لاله»: لاله در فرهنگ‌های مختلف نمادی از عشق و زیبایی است، در رمان‌ها و داستان‌های کوتاه، می‌توانند به عنوان نمادی از گذر زمان و ناپایداری زیبایی مورد استفاده قرار گیرند

 

[Tara Motlagh]

د) «درخت کهن»: می‌تواند نماد پایداری و استقامت باشد. در «مرگ ایوان ایلیچ» از تولستوی، استفاده از گیاهانی مانند درختان قدیمی و گل‌ها به عنوان نمادهایی از زندگی و مرگ مطرح شده‌اند. این گیاهان در طول داستان به تدریج پژمرده می‌شوند و نمادی از زوال شخصیت اصلی و نزدیکی به مرگ هستند.

 

[Tara Motlagh]

هـ) «انجیر و موز»: در «صد سال تنهایی» از مارکز، طبیعت و عناصر آن نقش مهمی در پیشبرد داستان و بیان موضوعات مختلف دارند. درختان «انجیر و موز» در این داستان نمادهایی از رشد و تباهی، زندگی و مرگ هستند. این درختان به طور همزمان به عنوان نمادهایی از تاریخ و فرهنگ محلی منطقه‌ای که داستان در آن جریان دارد، عمل می‌کنند.