جدیدترین‌ها

خوش آمدید

با ثبت نام ، شما می توانید با سایر اعضای انجمن ما در مورد بحث کنید و همچنین تبادل نظر داشته‌باشید.

اکنون ثبت‌نام کنید!
  • هر گونه تشویق و ترغیب اعضا به متشنج کردن انجمن و اطلاع ندادن، بدون تذکر = حذف نام کاربری
  • از کاربران خواستاریم زین پس، از فرستادن هر گونه فایل با حجم بیش از 10MB خودداری کرده و در صورتی که فایل‌هایی بیش از این حجم را قبلا ارسال کرده‌اند حذف کنند.

آموزشی چند نکته مهم ویراستاری که نویسندگان باید بدانند!

اطلاعات موضوع

درباره موضوع به تاریخ, موضوعی در دسته صحیح بنویسیم توسط Aramesh. با نام چند نکته مهم ویراستاری که نویسندگان باید بدانند! ایجاد شده است. این موضوع تا کنون 623 بازدید, 21 پاسخ و 1 بار واکنش داشته است
نام دسته صحیح بنویسیم
نام موضوع چند نکته مهم ویراستاری که نویسندگان باید بدانند!
نویسنده موضوع Aramesh.
تاریخ شروع
پاسخ‌ها
بازدیدها
اولین پسند نوشته
آخرین ارسال توسط Aramesh.
موضوع نویسنده

Aramesh.

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Jan
2,238
3,487
مدال‌ها
5
نکات ریز معنایی:
«الزاماً» یا «لزوماً»؟
الزاماً یعنی اجباراً، به‌اجبار، به‌ناچار. لزوماً یعنی ضرورتاً، به‌ضرورت. در فارسی، لزوماً به معنای «همیشه» هم به کار می‌رود. مثال: «پایین بودن تیراژ کتاب‌ها لزوماً [=همیشه] عیب نیست». اما گاهی الزاماً اشتباهی به جای لزوماً و به معنای «همیشه» به کار می‌رود. مثال: «روشنفکری الزاماً(!) بد نیست» یا: «سیستم ترمز اضطراری الزاماً(!) مطمئن نیست». پس الزاماً را نباید به جای لزوماً(=همیشه) به کار برد. برای رفع این مشکل می‌توان به جای لزوماً از قید «همیشه» و نظایر آن استفاده کرد.
______________________________________________________________________
✍️ «قایم‌باشک» تغییریافتۀ «غایب‌باشک» (غایب + باش + َ ک) است. نحوۀ بازی و معادلِ انگلیسیِ آن، یعنی hide-and-seek، نشان می‌دهند که مسئلۀ پنهان شدن مطرح است و ربطی به «موش» ندارد. «قایم‌موشک» تعبیرِ گفتاری و عامیانۀ این بازی است.
______________________________________________________________________
 
موضوع نویسنده

Aramesh.

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Jan
2,238
3,487
مدال‌ها
5
نکات ریز نگارشی:
✍️ نام اشخاص، به‌جز استثنائاتی که در اسناد هویتی پیوسته نوشته شده‌اند، بی‌فاصله نوشته می‌شوند: علی‌اکبر، علی‌‌حسین، محمدامین، فاطمه‌زهرا، محمدکریم‌خان، غلام‌علی، الله‌وِردی، آمنه‌بیگم، حسن‌بیگ، مهتاب‌بانو، بی‌بی‌شطیطه، سکینه‌خاتون، آسیه‌خانم، معین‌الدوله، حشمت‌الله، قربان‌علی، افخم‌سادات، بی‌بی‌جان‌بانو، اُم‌البنین، میرمُهنّا، میرحسین، ننه‌بلقیس، خان‌بابا، طغرل‌خان، شیرفرهاد، نازنین‌زهرا، امیرمحمدمهدی، مهدی‌یار، علی‌مراد، علی‌نقی، ایران‌دخت، جهان‌بخش، گل‌آذین، مه‌سیما، نوش‌آفرین، دوست‌علی، حسن‌قلی.
______________________________________________________________________
قاعدۀ فاصله‌گذاریِ اسم مرکب: اسم + (بنِ مضارع + وند) نیم‌فاصله نوشته می‌شود. مثال: روان + (شناس + ی) = روان‌شناسی. چند نمونۀ دیگر: رفاه‌طلبی، جامعه‌شناختی، سیاست‌گذاری، کتاب‌خوانی، گره‌چینی، زیاده‌خواهی، نکته‌گویی، سلطه‌جویی، ظلم‌ستیزی، نظریه‌پردازی، وصف‌پذیری، دانش‌جویی، مقاله‌نویسی، نامه‌نگاری، بُنَک‌داری، اتومبیل‌رانی، داستان‌سَرایی، فلسفه‌دانی، علم‌گریزی، عمل‌گرایی، حافظ‌پژوهی، درخت‌کاری، شب‌نشینی‌، کاسه‌لیسی، حج‌گزاری، پول‌شویی، مرده‌شوری، گلاب‌گیری، کتاب‌سازی، ش*ر..اب‌خواری.
_____________________________________________________________________
 
موضوع نویسنده

Aramesh.

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Jan
2,238
3,487
مدال‌ها
5
✍️ قاعدۀ فاصله‌گذاریِ عبارتِ فعلی: جزءِ پیشین (حرف اضافه + اسم / ضمیر) نیم‌فاصله می‌شود و جزءِ پسین از ماقبلش با یک فاصله می‌آید: به‌دست آوردن، به‌کار گرفتن، به‌نظر آمدن، به‌سر بردن، ازسر گرفتن، درسر داشتن، برسر گرفتن، به‌بار آوردن، به‌وجود آوردن، ازبین بردن، به‌هم خوردن، به‌هم زدن، به‌‌خود گرفتن، باهم آمدن، درهم کوبیدن، … . عناصری که میان جزءِ پیشین و پسینِ عبارتِ فعلی حائل می‌شود از دو طرف بافاصله درج می‌شوند: دربر "خواهد" گرفت، به‌دست "می‌توان" آورد، به‌هم "باید" زد.
_____________________________________________________________________
 
موضوع نویسنده

Aramesh.

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Jan
2,238
3,487
مدال‌ها
5
✍️ پیشوندِ بِلا (از عربی: بِـ + لا) و به‌معنای «بدونِ»، «فاقدِ» و «بی» است. بِلا + اسم، صفت / قید می‌سازد و بی‌فاصله نوشته می‌شود: بلااثر، بلااجر، بلااستثنا، بلااستفاده، بلااشتباه، بلاتردید، بلاتشبیه، بلاتکلیف، بلاثمر، بلاجهت، بلادرنگ*، بلاشبهه، بلاشرط، بلاشک، بلاعوض، بلافاصله، بلافایده، بلافصل، بلامانع، بلامحل، بلامنازع، بلانسبت، بلاواسطه.
____________________________________________________________________
 
موضوع نویسنده

Aramesh.

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Jan
2,238
3,487
مدال‌ها
5
کلمۀ «تیره» از فرانسویِ «tiret» است که انواعی دارد: - __ ــ . یا باید گفت «تیره» یا «خط فاصله». عبارت «خط تیره» حشوآمیز است. تیرۀ کوتاه (hyphen) باید روی خط کرسی (ــ) درج شود.
******
روش فاصله‌گذاریِ خطِ فاصله یا تیرۀ کوتاه (hyphen) در حالت‌های مختلف که باید روی «خط کرسی» (ــ) باشد:
۱ـ در ابتدای عنوان یا فصل یا جمله یا گفت‌وگوی داستانی یا اعداد ترتیبی، با قبلش بی‌فاصله و با بعدش با یک فاصله می‌آید.
۲ـ میان دو اسم، بی‌فاصله: ملی‌‌ـ‌ـ‌مذهبی، قم‌ـ‌ـ‌‌تهران، ژان‌‌ــ‌پل سارتر.
۳ـ میان دو عدد، بی‌فاصله: آیۀ ۳۲ــ۵۴، بیهقی (۳۷۰ــ۴۵۶ق)، ص۴ــ۱۱. (عدد از راست به چپ نوشته می‌شود.)
۴ـ میان یک اسم/حرف و یک عدد، بی‌فاصله: اِف‌ــ۱۴، ژــ۳، سوخوــ۴۷، اِک.س‌باکس‌ــ‌۳۶۰.
۵ـ در جملۀ معترضه یا عبارات توضیحی و دعایی از دو طرف بافاصله: «علی و حسین ــ که هر دو برادر هستند ‌ــ در امتحان قبول شدند»؛ «امام حسین ‌ــ علیه‌السلام ـ‌ـ پنجمین معصوم است».
۶ـ میان کدهای عددی و شمارشی از دو طرف بی‌فاصله: ۱ــ۱ ، ۱ــ۱ــ۲ ، ۱ــ۱ــ۲ــ۱.
۷ـ میان برخی پیشوندها و‌ کلماتِ انگلیسی، بی‌فاصله: emergencyــnon.
۸ـ گزینۀ پیشنهادی و اختیاری: میان دو کلمۀ معطوف به واو و دشوارخوان، از دو طرف بی‌فاصله: دورـ‌وـ‌دراز، بَر‌ـ‌و‌ـ‌رو.
 
موضوع نویسنده

Aramesh.

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Jan
2,238
3,487
مدال‌ها
5
✍️ کاربرد و فاصله‌گذاریِ ممیز (خط کج):

1ــ‌ جداسازیِ تاریخ‌های معادل: ۱۳۹۶ش / ۲۰۱۷م؛
2ــ نشان دادنِ گونه‌های یک کلمه: قدغن / غدغن / غدقن، اتاق / اطاق؛
3ــ میان دو مصراع که در پیِ هم می‌آیند: «به‌نام خداوند جان و خرد / کزین برتر اندیشه برنگذرد» (میانِ ابیات از «ممیزِ زوج» (//) استفاده می‌شود)؛
4ــ گونه‌های آواییِ یک مصوّت: aw/au ،oj/oi؛
5ــ جدا کردنِ واج‌ها: «گ/ی/ا/»؛
6ــ نمایش یک صامت (هم‌خوان): «/t/»، «/ت/»؛
7ــ نشان دادنِ الگوی آوایی: «ā/ī/ū»؛
8ــ میانِ روز و ماه و سال (تاریخ): ۱۳۹۶/۰۴/۲۲، ۲۸/صفر/۱۴۳۰؛
9ــ جلد و صفحه در پانوشت یا ارجاعاتِ درون‌متنی: فرهنگ معین: ۲۳۶/۲، (مقدسی، ۱۴۳۰: ۷۵/۴)؛
10ــ میان عدد صحیح و عدد اعشاری: ۱۲/۵۶؛
11ــ جدا کردنِ ارقامِ سایر واحدها: ۱/۳۵ (یک دلار و سی و پنج سِنت (1.35$))، ۱۰/۰۶ (ده متر و شش سانت)؛
12ــ به‌جای خطِ کسری در متن: ⅜1 (یک و سه‌هشتم)، ½ (یک‌دوم)، km/h (کیلومتر بر ساعت)؛
13ــ نزدیک ‌کردن و جدا نگه‌ داشتنِ دو مفهوم در متن‌های فشرده (برای «واو»، «یا»، و «و یا» با هم) به‌صورت هم‌زمان: «داستان عشقی، ترجمه / اقتباس از آلمانی»؛
14ــ نشان ‌دادنِ آپوستروف در واژه‌ها و نام‌های بیگانه: شارل د/ اورلئان (Charles d' Orleans).
 
موضوع نویسنده

Aramesh.

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Jan
2,238
3,487
مدال‌ها
5
✍️ قواعد رسم‌الخطِ کلماتِ مختوم به «ها»ی غیرملفوظ («ه» / «ـه»):
الف) حالتِ اضافه:
۱ــ در حالتِ اضافه، پس از «ـه»، «یا»ی میانجی (/y/) می‌آید: خانه‌ی من، شیشه‌ی تمیز، کوچه‌ی نهم (این حالت، به پیشنهادِ فرهنگستان، با سَریای کوچک (ـــٔ) و روی «ـه»، بدین صورت نوشته می‌شود: خانۀ من، شیشۀ تمیز، کوچۀ نهم)

۲ــ در اضافه به پسوندهای صفت‌ساز نیم‌فاصله می‌شود نه حذف: علاقه‌مند، دیده‌بان، صرفه‌جو («علاقمند»* و «دیدبان»* و «صرفجو»* نادرست است)

ب) حالتِ اسمی:
۱ــ هنگامِ اضافه‌شدنِ «یا»ی اسم‌ساز (/i/) صورتِ «ـه» حذف و صامتِ «گ» اضافه می‌شود: زنده ← زندگی، چگونه ← چگونگی، شیفته ← شیفتگی

۲ــ «یا»ی نکره / وحدت (/i/) به‌صورتِ «ای» و نیم‌فاصله نوشته می‌شود: دسته‌ای، شانه‌ای، نامه‌ای (صورتِ قدیمِ «یی» / «ئی» نیز درست اما نامرسوم است)

ج) حالتِ جمع:
۱ــ در حالتِ جمع با «ــ ان»، صورتِ «ـه» حذف و صامتِ «گ» اضافه می‌شود: بنده ← بندگان، آزاده ← آزادگان، تشنه ← تشنگان

۲ــ در حالتِ جمع با «ــ ها»، صورتِ «ـه» با «ها» نیم‌فاصله می‌شود: شاخه‌ها، گونه‌ها، رشته‌ها
 
موضوع نویسنده

Aramesh.

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Jan
2,238
3,487
مدال‌ها
5
✍️ قاعدۀ رسم‌الخطِ کلماتِ مختوم به «ها»ی ملفوظ («ه» / «ـه»):

۱ــ در پایانِ کلمه، از قاعدۀ حروفِ متصل پیروی می‌کند و پیوسته نوشته می‌شود: گرهی (اسم + «یا»ی وحدت)، توجّهی (اسم + «یا»ی نکره)، بازدهی (صفت + «یا»ی مصدری)، فرماندهان / گروه‌ها (صفت / اسم + نشانۀ جمعِ «ــ ان» / «ــ ها»)
۲ــ در حالتِ اضافه به کلمۀ بعد از خود، «یا»ی میانجی یا سریای کوچک (ـــٔ) نمی‌گیرد: فرماندهِ ارتش (ترکیبِ اضافی)، نگاهِ زیبا (ترکیبِ وصفی)
 
موضوع نویسنده

Aramesh.

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Jan
2,238
3,487
مدال‌ها
5
✍️ قواعد رسم‌الخطِ مجموعۀ «اَم، ای، است، ایم، اید، اَند»:

الف) کلمات مختوم به صامتِ منفصل و متّصل
۱ــ صامت منفصل (مانند «د»):
شادم، شادی، شاد است، شادیم، شادید، شادند
۲ــ صامت متّصل (مانند «ب»):
خوبم، خوبی، خوب است، خوبیم، خوبید، خوب‌اَند / خوبند

ب) کلمات مختوم به «اِیْ» و «ای»
۱ــ «اِیْ»:
راست‌پِی‌اَم، راست‌پِی‌ای، راست‌پِی است، راست‌پِی‌ایم، راست‌پِی‌اید، راست‌پِی‌اَند
۲ــ «ای»:
ناجی‌اَم، ناجی‌ای، ناجی است / ناجی‌ست، ناجی‌ایم، ناجی‌اید، ناجی‌اَند

ج) کلمات مختوم به «واو»
۱ــ با صدای «اُ»:
پیش‌رواَم، پیش‌رو‌ای / پیش‌روئی، پیش‌رو است، پیش‌روایم، پیش‌رواید / پیش‌روئید، پیش‌رو‌اَند
۲ــ با صدای «او»:
سخنگویم / سخنگواَم، سخنگویی، سخنگوست، سخنگوییم، سخنگویید، سخنگویند

د) کلمات مختوم به مصوّتِ بلندِ «آ»:
بینایم، بینایی / بینائی، بیناست، بیناییم / بینائیم، بینایید / بینائید، بینایند

هـ) کلمات مختوم به «ها»ی غیرملفوظ:
ساده‌اَم، ساده‌ای، ساده است / ساده‌ست، ساده‌ایم، ساده‌اید، ساده‌اَند
 
موضوع نویسنده

Aramesh.

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Jan
2,238
3,487
مدال‌ها
5
نکات ریز معنایی:
✍️ «خورش» درست‌تر و رسمی‌تر از «خورشت» است. در نوشتار، بهتر است که بنویسیم «خورش». از این قبیل است: سبزیِ خورشی، ظرفِ خورش‌خوری، چلوخورش، چلوخورشی، خورشِ قرمه‌سبزی.
 
بالا پایین